Bệnh tim to ở người cao tuổi nếu không được nhận biết và phát hiện để điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Chính vì vậy, Javilink sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ nhất về tác hại và cách điều trị bệnh tim to để bạn có thể chăm sóc người cao tuổi một cách hiệu quả nhất.
Tổng quan về bệnh tim to ở người cao tuổi
Bệnh tim to ở người già là gì?
Bệnh tim to ở người cao tuổi là tình trạng trái tim lớn hơn bình thường do cơ tim bị dày lên, dẫn đến chức năng bơm máu của tim bị cản trở và lưu lượng máu từ tâm thất trái đến động mạch chủ bị giảm đi.
Tuỳ vào nguyên nhân mà tim to có thể là bệnh tạm thời hoặc vĩnh viễn và tim to có thể xảy ra với toàn bộ hoặc một phần trái tim của người cao tuổi.
Triệu chứng của bệnh tim to ở người cao tuổi
Bệnh tim to ở người cao tuổi có thể không xuất hiện bất kỳ biểu hiện nào hoặc các biểu hiện rất ít, tuy nhiên dưới đây là các triệu chứng phổ biến thường gặp:
- Cảm thấy khó thở ngay trong các hoạt động hằng ngày hoặc lúc nằm, ngủ
- Thường xuyên bị những cơn đau tức ngực
- Thường xuyên bị hoa mắt, choáng váng, chóng mặt hoặc ngất xỉu
- Tim đập nhanh hoặc không đều, nhịp tim rung
- Cơ thể trong trạng thái thiếu năng lượng, uể oải và mệt mỏi
- Chân hoặc bụng bị phù nề
Bệnh tim to ở người cao tuổi có thể không xuất hiện bất kỳ biểu hiện nào
Tùy từng trường hợp mà có những triệu chứng khác nhau và càng lâu mức độ nghiêm trọng của triệu chứng càng tăng lên, vì vậy cần điều trị nhanh chóng và kịp thời để có thể tránh được các biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây bệnh tim to ở người cao tuổi
Bệnh tim to ở người cao tuổi sẽ thường gặp ở những người có các tình trạng như:
- Bệnh tim bẩm sinh: Cơ tim có thể lớn hơn và yếu đi do các vấn đề về cấu trúc và chức năng của tim
- Người từng bị đau tim: Sau khi bị đau tim thì các cấu trúc của tim bị tổn thương khiến khả năng bơm máu nuôi cơ thể của tim trở nên khó khăn hơn, có thể dẫn đến sưng tim và suy tim.
- Tràn dịch ngoài màng tim: Những chất lỏng trong túi chứa tim có khả năng khiến phì đại tim và có thể thấy khi chụp X-quang ngực.
- Bệnh van tim: Những tổn thương đến một hoặc nhiều van tim có thể gián đoạn lưu lượng máu và khiến kích thước các buồng tim lớn hơn.
- Bệnh tăng huyết áp: Khi người cao tuổi bị tăng huyết áp thì tim có thể phải bơm máu nhiều hơn và khiến cơ tim phát triển lớn hơn và yếu đi.
- Tăng huyết áp phổi: Khi người cao tuổi bị tăng huyết áp phổi thì tim phải hoạt động nhiều hơn để chuyển máu giữa tim và phổi và dẫn đến bên phải tim dày lên hoặc mở rộng.
- Thiếu máu: Khi đó các tế bào hồng cầu khỏe mạnh không đủ để mang oxy thích hợp đến các mô cơ thể và dẫn đến tim phải bơm máu nhiều hơn và cơ tim sẽ lớn hơn.
- Rối loạn tuyến giáp: Tuyến giáp hoạt động kém hay quá mức đều có thể khiến người cao tuổi gặp các vấn đề về tim, trong đó bao gồm cả bệnh tim to.
- Cơ thể có quá nhiều Sắt: Sắt có thể tích tụ trong tim và làm sưng buồng tim dưới bên trái.
Bên cạnh các bệnh lý thì một số yếu tố như tiền sử gia đình có người mắc bệnh tim hoặc các lối sống kém lành mạnh như ít vận động, sử dụng rượu, bia, thuốc lá,…cũng là nguy cơ dẫn đến bệnh tim to ở người cao tuổi.
Ảnh hưởng của bệnh tim to đến sức khỏe người cao tuổi
Suy tim
Biến chứng phổ biến nhất của bệnh tim to ở người cao tuổi là suy tim. Sự giãn nở của cơ tim dẫn đến khả năng co bóp bị giảm đi và tim không thể bơm đủ lượng máu cần thiết cho cơ thể và phải hoạt động nhiều hơn nên dần trở nên suy yếu.
Gây ngừng tim và đột tử
Sự giãn nở cơ tim làm nhịp đập của tim bị gián đoạn. Chính vì vậy người cao tuổi có thể bị ngất xỉu hoặc ngừng tim do tim đập quá nhanh hay quá chậm. Việc ngừng tim đột ngột nếu không được cấp cứu kịp thời có thể gây tử vong. Đặc biệt, nguyên nhân làm tăng nguy cơ đột tử do tim có thể kể đến các yếu tố như: tiền sử gia đình có người mắc bệnh tim, sự thay đổi huyết áp bất thường khi hoạt động thể chất, chức năng tim kém, các tiền sử bệnh tim khác,…
Bệnh tim to ở người cao tuổi có thể gây ngừng tim và đột tử
Hình thành các cục máu đông
Bệnh tim to là nguyên nhân cản trở sự lưu thông máu dẫn đến hình thành các cục máu đông do máu bị ứ lại trong buồng tim. Khi các cục máu đông xâm nhập vào dòng máu và gây tắc nghẽn các mạch sẽ dẫn đến nguy cơ nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ và đe doạ tính mạng người cao tuổi. Bên cạnh đó, nếu máu đông hình thành ở buồng tim bên phải cũng có thể gây ra thuyên tắc phổi và rất nguy hiểm cho người cao tuổi.
Van tim bị rò rỉ
Tình trạng tim to có thể khiến máu chảy ngược trở lại do sự ngăn cản van hai lá và van ba lá đóng lại. Điều này dẫn đến gián đoạn dòng máu và tạo ra tiếng thổi tim, mặc dù không nhất thiết có hại nhưng cũng cần được sự theo dõi của bác sĩ.
>> Xem thêm:
Cách điều trị bệnh tim to ở người cao tuổi
Điều trị bằng thuốc
Nếu các nguyên nhân dẫn đến tim to là do các loại bệnh tim thì người cao tuổi có thể được bác sĩ chỉ định dùng một số loại thuốc như:
- Thuốc lợi tiểu: giúp hạ huyết áp nhờ giảm lượng natri và nước trong cơ thể
- Thuốc chẹn beta, ACE, ARB: sử dụng để cải thiện các chức năng của tim và hạ huyết áp
- Thuốc chống đông máu: giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ do hình thành máu đông
- Thuốc điều hoà nhịp tim: giúp kiểm soát nhịp tim
Điều trị bằng phẫu thuật xâm lấn
Trong trường hợp bệnh tim to ở người cao tuổi đã ở giai đoạn nặng và không đáp ứng với thuốc thì sẽ cần sử dụng các biện pháp can thiệp nhằm ngăn cho tim không to lên và phục hồi sức mạnh cơ tim.
Cắt bỏ vách ngăn:
Trường hợp này được chỉ định khi người cao tuổi uống thuốc điều trị bệnh cơ tim tắc nghẽn nhưng không hiệu quả. Với phẫu thuật này, một phần vách ngăn dày sẽ được cắt bỏ nhằm giúp tăng thể tích của tim và khôi phục được lượng máu trong tim ra cơ thể.
Cắt vách ngăn bằng cồn:
Với phẫu thuật này thì cồn Ethanol được tiêm vào một ống mạch nhỏ cung cấp máu cho cơ tim nhằm làm chết các mô tim và có thể đưa tim co về trạng thái kích thước bình thường.
Đặt thiết bị kiểm soát
Đặt các thiết bị như máy khử rung tim, máy tạo nhịp tim hoặc thiết bị trị liệu tái đồng bộ tim sẽ giúp kiểm soát nhịp tim tốt hơn.
Ghép tim
Trong trường hợp người cao tuổi ở giai đoạn cuối của bệnh và không thể can thiệp các biện pháp khác thì đó thay một trái tim khỏe mạnh là giải pháp cuối cùng.
Cách phòng tránh bệnh tim mạch ở người già
Để phòng ngừa bệnh tim to ở người cao tuổi nói riêng và các bệnh tim mạch khác nói chung, cần chú ý những điều sau:
Chế độ dinh dưỡng
- Hạn chế muối và đường: Ăn nhi đường sẽ khiến tình trạng tiểu đường nghiêm trọng hơn còn ăn mặn là nguyên nhân dẫn đến tăng huyết áp, ảnh hưởng đến tim mạch. Vì vậy người cao tuổi cần duy trì chế độ ăn giảm muối và đường.
- Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả và các loại ngũ cốc để bổ sung chất xơ, vitamin và chất khoáng, giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể.
- Hạn chế rượu bia, đồ uống có gas, nên uống đủ 1,5-2 lít nước mỗi ngày.
- Chế độ ăn ít béo: Nên hạn chế các thực phẩm chiên rán, da và nội tạng động vật, nên sử dụng các chất béo có nguồn gốc thực vật.
- Ưu tiên cá: Người cao tuổi nên ăn nhiều cá để bổ sung protein thay vì các loại thịt đỏ, đặc biệt nên ăn cá ngừ và cá hồi vì chúng giàu omega 3.
Cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học để phòng các bệnh tim mạch
Chế độ tập luyện
Việc duy trì tập luyện thể thao, tập thể dục đều đặn 30-40 phút mỗi ngày sẽ giúp người cao tuổi ổn định huyết áp, ngăn ngừa béo phì và tăng cường chức năng tuần hoàn, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch
Người cao tuổi chỉ nên tập nhẹ nhàng, tránh các bài tập hoặc vận động quá sức và nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Các bài tập có phù hợp cho người cao tuổi là đi bộ, khiêu vũ, dưỡng sinh, yoga,…
Chế độ sinh hoạt
- Người cao tuổi không nên hút thuốc lá vì nicotin trong khói thuốc có thể khiến người đang mắc bệnh tim thì tình trạng sẽ nghiêm trọng hơn, còn người chưa mắc cũng sẽ có thêm nguy cơ.
- Nên theo dõi để đo các chỉ số huyết áp và tiểu đường hàng ngày. Chỉ số huyết áp cần duy trì ở mức 120/80 mmHg
- Người cao tuổi nên duy trì việc đi ngủ/ thức dậy đúng giờ và hạn chế căng thẳng bởi đây là yếu tố có thể khiến người cao tuổi bị xơ vữa động mạch. Do đó cần để cho người cao tuổi có thể sống trong bầu không khí thoải mái, đầm ấm để hạn chế stress.
- Nên đưa người cao tuổi đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và kiểm soát bệnh kịp thời.
Viện dưỡng lão Javilink hy vọng rằng những thông tin trên đây có thể giúp người cao tuổi phòng bệnh tim to và bệnh tim nói chung một cách hiệu quả để có thể sống vui vẻ, khỏe mạnh bên gia đình. Nếu bạn cần thêm các thông tin liên quan, hãy liên hệ hotline 1900 633 826 để nhận tư vấn và hỗ trợ miễn phí nhé!